1924 yılında Aydınlık dergisinin 27. sayısında yayınlanan Ekim Devrimi ve Türkiye başlıklı yazısında Şefik Hüsnü, 1917 yılından önce Türkiye halkının bir gün cumhuriyet şeklini kabul edeceği, padişah sülalesini ülkeden kovacağı kimin aklına gelirdi? diye sormaktaydı.
*: 18. Karaburun Bilim Kongresi’nde yapılmış aynı başlıklı sunumun gözden geçirilmiş tam metnidir.
Temsili demokrasinin krizi gittikçe derinleşiyor. 1789 Fransız Devrimi’nin ve onun tarafından temsil edilen ideallerin beşiği olan Fransa’da 2024 yılında yapılan seçimden en fazla oyu alan sol blok yerine, merkez sağ partilerin adayı durumundaki Michel Barnier Cumhurbaşkanı Macron tarafından başbakan olarak atandı.
Bir düşünceye karşı çıkmanın en etkili yolu onu olduğundan daha fazla savunmaktır. İşçi sınıfının siyasal örgütleri içinde aşırı taleplerin sözcülüğünü yapan sol bakış açısı ya da sol komünizmin de işçi sınıfının siyasal mücadelesinin sekteye uğramasına neden olabilmektedir.
Yunanistan’da 2009 yılında ortaya çıkan ekonomik kriz 1929 bunalımı ile karşılaştırılabilecek büyüklükte yıkıcı etkilere yol açmıştı. Krizi sürecinde kişi başına reel gelirde 2007-2013 yılları arasında, her yıl bir yıl içinde yüzde 26’lık düşüş olduğu hesaplandı. (1) Bu ölçüdeki krize karşın Yunanistan’da iktidarın sınıfsal yapısının değiştirilmesine yönelik politikalar ortaya çıkmadı. Bu yazıda Yunanistan’da yıkıcı etkileri görülen neoliberal politikalardan çıkışın olanaklı olmamasının nedeni incelenmeye çalışılacaktır.
1970’li yıllarda gündeme gelmiş olan Üç Dünya Teorisi Marksist literatür içinde tartışmalı başlıklardan birini oluşturmuştur.
İkinci Dünya Savaşı sonrasında kapitalist birikimin sürecinde görece istikrarlı bir dönemin ortaya çıktığı görülmektedir.
Arnavutluk Emek Partisi lideri ve Arnavutluk Devlet Başkanı olarak bir dönem siyasi mücadele sahnesinde yer almış olan Enver Hoca, Mao Zedung’un görüşlerine karşı eleştirel bir tutum geliştirmiştir.
19. Yüzyıl’da bilimsel sosyalizm akımının ortaya çıkışında, dönemin önde gelen sosyalistlerinden Proudhon’un fikirlerine karşı Marks’ın başlattığı ideolojik tartışmanın önemli etkisi olmuştu. Marks’ın Proudhon’ın görüşlerine yönelik yürüttüğü ideolojik mücadelesinin başlıklarından birini anarko-sendikalizm eleştirisi oluşturmuştu.
RSDİP (Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi) 1898'de tüm Rusya'yı kapsayan bir parti olarak, yani Rusya'daki bütün ulusal topluluklar proletaryasının partisi olarak kurulmuştu. 1903'te parti kurultayı, Bund'u, Yahudi proletaryanın tek temsilcisi olarak tanımayı kabul etmeyince, Bund RSDİP’ten ayrıldı. 1906'nın ve 1907 yıllarında Yahudi proleterlerin büyük bir bölümü, birçok yerel örgütte, ortak sosyal demokratik çalışmaya katkıda bulunmayı sürdürmüş, bunun üzerine Bund da yeniden partiye girmişti. Stokholm kurultayı (1906) bölgesel özerklikten yana olan Polonya ve Letonya sosyal demokratlarını partiye getirmişti.
