Sermaye birikim aracı olarak militarizm

İsrail'in İran'a sudan sebeplerle saldırdığı günlerde Rosa Lüksemburg'un sermaye birikim aracı olarak militarizm tezini hatırlamakta fayda bulunuyor.

Rosa Lüksemburg 1913 yılında yayınladığı Sermaye Birikimi adlı çalışmasında, işçilerden alınan vergilerin savaş araçları üretiminde kullanılmasının sermayeye yeni birikim olanağı sağladığını belirtmekteydi. Buna göre militarizm artı değerin realize edilmesinin önde gelen araçlarından biri haline gelmişti, yani militarizmin kendisi de bir birikim alanıydı. Lüksemburg'a göre kapitalist üretim biçiminin belirli bir aşamasında sermaye birikiminin sürdürülmesi için militarizme yönelme kaçınılmazdı. Çünkü parasal ücretlerde genel ve sürekli indirimler yapmak çok ender durumlarda gerçekleştirilebilirdi. Savaş araç gereçleri üretimine yatırım yapılması durumunda ise işçilerden ve köylülerden toplanan dolaylı vergilerle çalışan kesimlerin alım gücü azaltılarak sermaye birikiminin sürdürülmesi olanaklı olabilmekteydi.

Lüksemburg'un militarizm yoluyla sermaye birikimi tezi içinden geçtiğimiz günlerde Ortadoğu'da sudan sebeplerle savaş hamleleri yapılmasının nedenini açıklıyor. Kapitalist birikimin sürdürülebilmesi için burjuva hükümetlerin komşu bir ülkeyi bombalamak için bahane aramaları boşuna değil. İsrail'in İran'a gerçekleştirdiği hava saldırısı sonrasında ABD Başkanı Donald Trump'ın saldırıda muhteşem ABD silahlarının kullanıldığını söylemesi de rastlantı olmasa gerek. Kapitalizmin varlığını sürdürebilmek için yeni silahlara, yeni savaşlara ve dolayısıyla yeni buhranlara gereksinimi bulunuyor. 

Kaynak:

1. Rosa Lüksemburg. Bir birikim alanı olarak militarizm. İçinde: Sermaye birikiminin tarihsel koşulları. Kaynak yayınları, 1984, s: 153-168.